จัด Online Workshop ดีได้อย่างไร

ผมก็เป็นคนหนึ่งที่หลีกเลี่ยงการจัด Online Workshop มาตลอด เพราะคิดอย่างไรก็คิดไม่ออกว่าเราจะดึงผู้เรียนให้ได้ประสบการณ์ระดับเดียวกับ Offline ได้อย่างไร แต่หลังจากที่ลองแล้วผมพบว่า

การจัด Online Workshop ยังไงก็ไม่เหมือน Offline Workshop!!
แต่มันก็มีจุดดีจนผมแทบไม่อยากกลับไปจัด Offline อีกเลย

ในช่วงที่ผ่านมา ผมและทีมงานเริ่มออกแบบระบบการทำ workshop ใหม่ตั้งแต่ต้น เพราะรู้ว่าเทคนิคการสอนแบบเดิมของเราถูกออกแบบมาเพื่อ offline workshop ดังนั้นทีมงานจึงเริ่มวาง Persona และ Journey ของผู้เรียนใหม่ ออกแบบลำดับขั้นตอน การเชื่อมโยงคนฟัง การเล่าเนื้อหา และวิธีการสรุปแบบใหม่ใน workshop ย่อยทุกตัวเพื่อให้เหมาะกับผู้เรียน Online

จากนั้นก็ทดลองสอนเป็น 10 รอบ ตั้งแต่กลุ่มเล็ก กลุ่มใหญ่ ระยะสั้น ระยะยาว บางเรื่องก็สำเร็จอย่างไม่น่าเชื่อ บางเรื่องที่คิดว่าจะดีก็กลายเป็นแป๊กไปเลย เราลองเปลี่ยนการจัดไฟ เปลี่ยนเครื่องมือ เปลี่ยนการจัดกลุ่ม เพื่อให้ผู้เรียนตามได้ง่าย จนตอนนี้เราพูดได้เลยว่า เห็นแนวทางที่จะทำให้สำเร็จได้แล้ว 🎉

อยากบอกทุกคนว่า เราแปลกใจกันมากๆ “การสอน UX แบบ Online มันให้ผลที่ออกมาดีมาก” มันแก้ Pain point ที่ผมเจอมาตลอดตอนสอน Offline ได้เป็นหลายข้อมากๆ ครับ ผมขอเล่าเป็นข้อๆ ตามนี้นะครับ

1. Presentation ชัดมาก 😍

นี้เป็นจุดเล็กๆ ที่ส่งผลมากมายอย่างไม่น่าเชื่อ ในการสอน UX ผมจะเจอปัญหานี้ตลอด แม้ว่า Projector จะดีแค่ไหน แต่ผู้เรียนที่อยู่ท้ายห้องมักมองเห็นจอภาพได้ไม่ชัดเท่าคนอยู่หน้าห้อง ตัวหนังสือไม่คมยังพอทำให้ตัวใหญ่ได้ แต่ภาพ UI พอสีมันไม่ชัดเราจะพูดยังไงเค้าก็นึกภาพไม่ออก แต่การสอน online ทุกคนเห็นภาพชัดสุดๆ การยกตัวอย่างเรื่องสีทำได้ดีมาก แถมตัวไหนอยากเน้นเราก็ zoom เข้าไปได้ทันที (แบบเป็นธรรมชาติมากๆ)

2. วาดภาพลงไปได้เลย 🖍

ผมพบว่าตัวเองวาดรูปลงไปใน slide เยอะมากครับ และผู้เรียนก็ชอบ เพราะมันเหมือนผู้สอนและผู้เรียนสร้างภาพความเข้าใจของเราขึ้นมาด้วยกัน ทำเค้าจดจำได้มาก และที่สำคัญคือมันทำให้เราดึงให้ผู้เรียนอยู่กับเราได้ดีกว่าตอนสอนในห้องเสียอีก

การวาดกระดานหน้าห้องเทียบไม่ได้เลย เพราะทุกครั้งที่ผมวาดหน้าห้องจะมีเฉพาะคนหน้าสุดเท่านั้นที่เห็นได้ชัด แต่ในการสอนแบบ online ทุกคนเห็นชัดหมด ในระยะประชิดเหมือนนั่งอยู่บนโต๊ะเดียวกันเลย

3. ดึงตัวอย่างมาพูดได้เร็วสะใจ 🔥

ใน workshop ผมจะมีปัญหาตลอด เวลาอยากจะเอาผลงานของผู้เข้าอบรมแต่ละกลุ่ม/แต่ละคน มาวิเคราะห์ให้ทุกคนดูหน้าห้อง เพราะผลงานส่วนมาก็จะเป็นกระดาษ Postit จำนวนมาก หรือไม่ก็มีขนาดไม่เกินกระดาษ A4 จะถ่ายรูปขึ้นจอก็ใช้เวลานาน

แต่การเรียน Online เราดึงผลงานมาโชว์ได้ทันที หรือถ้าต้องการเปรียบเทียบงานก็ทำได้ง่าย และเมื่อผู้เรียนรู้ว่าผู้สอนวิเคราะห์งานของเค้าอยู่ตลอด ก็ทำให้ความตั้งใจมากขึ้น สนุกขึ้น บางคนก็ลืมเวลากินข้าวเที่ยงไปเลย 🍜

ผู้สอนคนไหนที่มีประสบการณ์มานาน สามารถเอาสิ่งที่ผู้เรียนทำมาวิเคราะห์ได้เร็วจะติดใจเรื่องนี้จนไม่อยากกลับไปสอน Offline เลยครับ

4. แยกกลุ่ม รวมกลุ่ม ได้เร็วมาก 👨‍👩‍👧‍👦 🧍‍♀️ 👨‍👩‍👦‍👦 🧍

หลายคนอาจจะไม่รู้ว่าการกระจายกลุ่มเป็น Painpoint ของผู้สอนมากๆ ยิ่งใน UX Workshop ของผมที่เรามี Workshop แทบจะตลอดเวลา ตอนเรียกคนให้กลับมารวมกันเป็นอะไรที่เสียเวลามากๆ แต่พอเป็นแบบ Online เราสามารถกระจายกลุ่มหรือรวมกลุ่มได้ในทันที ทำให้ระบบ Timebox ของเราดีขึ้นมาก ช่วยให้วินัยของผู้เรียนมีมากขึ้นด้วย ผมเชื่อว่าเรื่องนี้จะติดตัวเค้าตอนไปทำงานด้วย

5. คนเรียนสอบถามได้ง่าย 🗣

แน่นอนว่าแต่ละคนมีพื้นฐานไม่เท่ากัน บางคนที่ต้องการความช่วยเหลือก็จะเกรงใจเพื่อนๆ แต่ในระบบ Online เค้าสามารถเรียกหา TA ได้ตลอด จะถามก็พิมพ์ได้เลยไม่ต้องยกมือให้เกรงใจผู้สอน แบบใน Offline Workshop

จุดนี้ทำให้ TA เป็นตัวแปลสำคัญมากๆ ถ้ามีผู้ช่วยสอนเก่งก็จะส่งผลอย่างมากครับ

6. เห็นหน้าผู้เรียนชัดเจน ไปถึงแววตา 👁

ข้อนี้เป็นอีกข้อที่ผม Surprise มากครับ เพราะมีความเชื่อว่ายังไงซะ “การไปเห็นหน้ากันก็ดีกว่า” แต่กลายเป็นว่าใน zoom ผมเห็นหน้าทุกคนชัดกว่ามาก คือแทนที่จะเห็นหน้าเฉพาะคนที่อยู่ข้างหน้า แต่กลายเป็นว่าผมจับความรู้สึกของคนเรียนได้ทั้งห้องเลย คนไหนมึนๆ นี่รู้ทันที

หรือใครที่ยกมือถาม ผมก็สามารถมองหน้าเค้าได้ทันที กลายเป็นว่าการสอนแบบ Online ทำให้ระยะทางไม่มีปัญหาจริงๆ เพราะไม่ใช่แค่ระยะเดินทางที่หายไป แต่ระยะทางในห้องก็หายไปด้วย

ยังมีข้อดีอีกเพียบเลยครับ มันมีสิ่งที่เราไม่เคยตั้งคำถามมาก่อน จนกระทั้งได้มาลองจัด Online Workshop ดูแบบจริงจัง ถึงได้เห็นข้อจำกัดของแบบเดิม และแน่นอนครับ มันยังมีสิ่งดีๆ ในโลก Offline ที่หายไปจากการที่เราต้องอยู่แบบ Online แต่สิ่งนั้นทีมคนสอน ต้อง็พยายามลองผิดลองถูกกันอย่างเต็มที่ (แน่นอนว่าตอนนี้เราแก้ไปได้เยอะมาก 😉 เพราะเราทำงานแบบ Lean)

ผมอยากชวนผู้สอนท่านอื่นๆ ที่เคยสอน Offline มาก่อน ให้มาลองสอน Online ดูครับ แต่ห้ามสอนแบบเดิมนะครับ!! แม่ว่าผู้เรียนจะเป็นกลุ่มเดิมแต่ความรู้สึกไม่เหมือนเดิมแล้ว ดังนั้น Journey การเรียนก็ไม่เหมือนเดิม แต่ละ workshop ย่อยๆ เราควรลงรายละเอียดกิจกรรมกันใหม่เลย

ผมมองว่าแม้เราจะสร้างความประทับใจได้ไม่เหมือนเดิม แต่มีก็มีโอกาสที่จะทำให้ผู้เรียนประทับใจมากกว่าเดิมด้วยนะครับ 🥰

ถ้าสนใจ Workshop ของ UX Academy ลองดูได้ที่ https://uxacademy.in.th/ นะครับ หรือถ้าสนใจ UI Workshop ลองดูของ https://www.skooldio.com/ ได้ด้วยครับ ทีมนั้นก็ทำงานหนักไม่แพ้กันเลย